Doğum sancısı; doğum süreci başladığında, bebeğin doğum kanalına itilmesi için kasılan rahim kaslarının yarattığı ağrılara verilen isimdir. Anne karnındaki gelişimini tamamlayan bebeğin artık anne rahminden çıkarak dünyaya gelmesi gereklidir. Anne vücudu da bu amaç için bir mekanizma geliştirmiştir. Buna göre; rahim kasları doğum sırasında düzenli olarak kasılmaya başlar ve bebeği doğum kanalından dışarı doğru iter. Doğum sancısı, bu kasılmalarla birlikte başlar.

Doğum sancısı, halk arasında hemen herkes tarafından bilinen bir durumdur fakat genellikle yüzeysel olarak bebeğin dünyaya geleceğinin bir işareti olarak yorumlanır. Bu genel bilginin dışında; doğum sancısının en başından sonuna kadar doğumdaki yerini kavramak için ilk olarak doğum sancısının öncesi ve sonrasının, tüm bu zaman içerisindeki evrelerin genel hatlarıyla incelenmesi gereklidir.

En genel tanımıyla doğum; anne karnında gelişimi sağlayan birkaç evreden sonra gerçekleşen, bebeğin dünyaya gelmesini sağlayan olaydır. Doğum olayı; doğada sadece insanlarda değil, tüm memeli hayvanlarda da mevcuttur. Her memeli hayvan kendi cinsine göre bir gebelik süresi geçirir ve bu süre geçtikten sonra doğumu gerçekleştirir. Fakat bu yazı insanda doğum olayı üzerine olduğu için, memeli hayvanlarda doğum konusuna fazla girilmeyecektir. Bu konuda araştırma yapmak isteyenler; çok daha detaylı olarak yazılmış yazıları inceleyebilirler.

Bebek anne karnında gelişimini tamamlayıp doğmadan önce geçirilen birçok evre vardır. Hepsinden önce; anne vücudunda üretilen bir yumurta hücresi, baba vücudunda üretilen bir sperm hücresi tarafından anne rahminde döllenir. Böylece zigot denilen ve bebek hayatının en küçük parçası olarak kabul edilebilecek ilk hücre meydana gelir. Bu; doğum sancısına kadar geçen süreç içinde her şeyin başlangıcıdır.

Anne rahmine iyice yerleşen ve tutunan bu zigot gelişimine devam eder. Çok uzun yıllar içerisinde insan vücudunun anne karnındaki gelişimi ciddi anlamda özelleştiğinden, zigotun gelişim evreleri boyunca sırasıyla dokuların, organların, sistemlerin oluşumunu ve en sonunda bir bütün olarak bebeğin anne karnındaki yerini almasını takip etmek, mucizevi bir olaya şahitlik etmek gibidir. Ayrıca; bebeğin bu gelişim evrelerinin getirisi olarak dışarıdan da belirli zamanlardan itibaren mide bulantısı, karnın şişmesi gibi hamilelik belirtileri meydana gelir.

İnsanda normal gebelik süresi olan 9 ay geçtikten sonra artık anne vücudu bebeği dışarı atmaya, yani dünyaya getirmeye ihtiyaç duyar. Bu ana kadar çok uzun periyotlarla ve çok kısa süreliğine kasılan rahim kasları; bu yalancı doğum sancılarını bırakarak gerçek doğum sancısını başlatır. Doğum sancısının iç yüzündeki tüm olay; anne vücudunun kendi yöntemleriyle bebeği dışarı çıkarma çabasıdır. Bebeğin dış açıklığa doğru sürüklenmesi için rahim kasları dış yönde kasılmaya başlar. Bebek de buradan yavaş yavaş kayarak doğum kanalı aracılığıyla dışarı çıkar. Tüm bu kasılmalar da doğum sancısının sebebidir. Meydana gelen doğum sancıları çok kısa aralıklarla gelir ve bir rahim kasılması 1-1,5 dakikaya kadar sürebilir. Normal doğum yapmış olanların da bileceği gibi; en başından sonuna kadarki süreç içerisinde doğum sancısı, en zorlu ve en acılı evredir.

Bilindiği gibi günümüzde normal doğum; uygulanabilen tek doğum yöntemi değildir. Normal doğumun yanı sıra; gerekli görülen durumlarda sezaryen ile doğum, suda doğum gibi pek çok yöntemle anne karnındaki bebek dünyaya getirilebilmektedir.

Bu yüzden; zorunlu kalmadıkça, ileride karşılaşılabilecek sorunları peşinen engellemek adına bir kez doğum sancısına katlanılarak normal doğum yapılması tavsiye edilir.